Miesiąc: kwiecień 2017
Gminny program wspierania rodziny
UCHWAŁA Nr XXII / 199 /2016
RADY MIEJSKIEJ W KOZIENICACH
z dnia 19 października 2016 r. .
w sprawie uchwalenia Gminnego programu wspierania rodziny w Gminie Kozienice na lata 2017-2019.
Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 15 Ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym ( tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 446 z późn. zm.) oraz art. 176 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 575 z późn. zm.) uchwala się, co następuje :
§ 1
Uchwala się Gminny Program wspierania rodziny na lata 2017-2019 , zgodnie z załącznikiem do niniejszej uchwały.
§ 2
Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Gminy Kozienice.
§ 3
Uchwała wchodzi w życie z dniem 01.01.2017 r .
Przewodniczący Rady Miejskiej
w Kozienicach
Mariusz Prawda
Uzasadnienie: uchwalenie Programu wspierania rodziny na lata 2017-2019 wynika bezpośrednio z zapisów art. 176 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( j. t. Dz. U. z 2016 r., poz. 575 ), w myśl którego do zadań własnych gminy należy miedzy innymi : opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny. Gminny program wspierania rodziny na lata 2017-2019 będzie kontynuacją działań realizowanych w ramach Programu z zakresu wspierania rodziny i będzie stanowić istotny element polityki lokalnej wobec problemu niewydolności opiekuńczo-wychowawczej rodzin.
Załącznik do uchwały Nr XXII/199/2016
Rady Miejskiej w Kozienicach
z dnia 19 października 2016 r.
GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY
NA LATA 2017 – 2019
W GMINIE KOZIENICE
Kozienice 2016
I WPROWADZENIE
Program został opracowany w oparciu o założenia ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Głównym celem programu jest szeroko rozumiana pomoc rodzinie wychowującej dziecko. Rodzina jest podstawową komórką społeczną i naturalnym środowiskiem rozwoju i dobra wszystkich jej członków, a w szczególności dzieci. Dzieci potrzebują szczególnej ochrony i pomocy ze strony osób dorosłych. Na osobach dorosłych ciąży obowiązek zapewnienia dzieciom właściwych warunków do opieki i harmonijnego rozwoju. Dziecko ma prawo do wychowywania się w atmosferze szczęścia, miłości i zrozumienia . Dlatego też w programie położono nacisk na pomoc rodzinom przeżywającym trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych, rodzinom dysfunkcyjnym i wieloproblemowym. Istotnym elementem programu są działania profilaktyczne, integracyjne, aktywizujące, zapobiegające marginalizacji i wykluczeniu społecznemu. Podstawą tych działań jest nie tylko przywrócenie rodzinie zdolności do właściwego wypełniania funkcji rodzicielskich ale również pełnego uczestnictwa w życiu społecznym.
Obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w funkcjonowaniu spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz organach administracji rządowej. Obowiązek ten jest realizowany w szczególności we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i policją, instytucjami oświatowymi, służbą zdrowia, organizacjami pozarządowymi a także kościołem i związkami wyznaniowymi.
Działania ujęte w programie będą realizowane w oparciu o następujące akty prawne :
- Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( j. t. Dz. U. z 2016 r., poz. 575 );
- Ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (j. t. Dz. U. z 2016 r. , poz. 930 ) ;
- Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( j. t. Dz. U. z 2015 r. Nr 1390 );
- Ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( j. t. Dz. U. z 2015 r., poz. 1286 ze zm.);
- Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku p przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz. U. z 2016 r., poz. 224 ).
II ZADANIA GMINY W ZAKRESIE WSPIERANIA RODZINY I SYSTEMU PIECZY ZASTĘPCZEJ
Zgodnie z art. 176 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy do zadań gminy należy :
1) opracowanie i realizacja 3-letnich programów wspierania rodziny,
2) tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,
3) tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych poprzez:
a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,
b) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających,
c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci,
4) finansowanie :
a) kosztów szkoleń dla rodzin wspierających,
b) podnoszenie kwalifikacji przez asystentów rodziny,
c) kosztów związanych z udzielaniem pomocy, o której mowa w art. 29 ust. 2 ustawy, ponoszonych przez rodziny wspierające ,
5) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym,
6) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie,
7) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej.
III ZASADY DZIAŁANIA PROGRAMU
W zakresie udzielania pomocy rodzinom oraz podnoszenia świadomości społecznej na temat przyczyn i skutków dezintegracji rodzin Program oparty jest na zasadzie wzajemnej współpracy i współdziałania odpowiednich służb publicznych, organizacji pozarządowych, kościołów i związków wyznaniowych, a także innych instytucji i środowisk uprawnionych i zobowiązanych do inicjowania i realizacji zadań związanych pośrednio lub bezpośrednio z pomaganiem rodzinie.
IV CELE PROGRAMU
Cele Programu wynikają z założeń i celów zawartych w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2013-2020. Jednym z nich jest : budowanie systemu wsparcia dla rodzin ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży. Ten cel stanowi źródło szczegółowych działań przyjętych do realizacji w niniejszym Programie.
V DIAGNOZA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH MAJĄCYCH WPŁYW NA SYTUACJĘ RODZIN.
Gmina Kozienice jest jedną z 50 gmin miejsko-wiejskich w województwie mazowieckim, w powiecie kozienickim. Zamieszkuje ją ogółem 30 353 mieszkańców, w tym 15 479 kobiet i 14 874 mężczyzn. Dzieci w wieku od 0 do 17 lat jest 5 255 ( stan na dzień 31.12.2015 r. ). W skład Gminy wchodzi 40 miejscowości i 36 sołectw. Bezrobocie dotyka 1 628 osób, w tym 166 osób z prawem do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Pomocą społeczną objętych jest 707 rodzin liczących 1779 osób . Powodem przyznawania pomocy w 520 przypadkach było ubóstwo, w 471 – bezrobocie, 309 – niepełnosprawność , długotrwała choroba – 254 , bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego – 159 , alkoholizm – 90. Rodzin z dziećmi korzystających z pomocy społecznej było 282 ( niepełnych 99 , 60 wielodzietnych ).
Problemy, które dotykają współczesną rodzinę , między innymi bezrobocie, alkoholizm wskazują na potrzebę wsparcia rodzin naturalnych na etapie gdy problemy się zaczynają. Pozwoli to zapobiec głębokiemu kryzysowi w rodzinie, który może zakończyć się odebraniem dzieci rodzicom biologicznym.
Gdy dochodzi do sytuacji, w której rodzice zostają trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich lub władza ta została ograniczona, sąd postanawia o ustanowieniu nad dzieckiem pieczy zastępczej i umieszczeniu dziecka poza rodziną biologiczną.
Z danych uzyskanych z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kozienicach ustalono, że 38 dzieci z terenu Gminy Kozienice ( stan na 31.12.2015 r.) przebywa w pieczy zastępczej . W tym:
- w rodzinach zastępczych spokrewnionych – 26
- w rodzinach zastępczych niezawodowych – 7
- w rodzinnie zastępczej zawodowej o funkcji pogotowia – 2
- w Placówce Socjalizacyjnej PANDA – 3
Do zadań gminy w myśl ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej należy ponoszenie częściowych wydatków związanych z pobytem dziecka w wyżej wymienionych formach pieczy zastępczej tj.:
- 10 % kosztów w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
- 30 % kosztów w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
- 50 % kosztów w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej.
W celu zapobiegania umieszczania dzieci w pieczy zastępczej i wzmacnianiu rodziny w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczej zachodzi konieczność udzielania wsparcia ze strony różnych instytucji i organizacji działających na rzecz dziecka i rodziny. Umieszczenie dziecka w różnych formach pieczy zastępczej ma być ostatecznością, po wykorzystaniu przez Gminę wszystkich możliwych i dostępnych form wsparcia rodziny.
Opierając się na założeniach ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej od 2012 roku rodziny przeżywające trudności w prawidłowym funkcjonowaniu i sprawowaniu należytej opieki nad dziećmi mają możliwość profesjonalnego wsparcia ze strony asystenta rodziny. W 2015 roku dwóch asystentów rodziny pracowało z 26 rodzinami z terenu Gminy Kozienice. Zadaniem asystentów rodziny było kompleksowe wspieranie rodzin wychowujących dzieci, zagrożonych różnymi dysfunkcjami. Asystent reaguje na sygnały wskazujące na powstawanie w rodzinie problemów związanych z jej prawidłowym funkcjonowaniem. Głównym zadaniem asystenta jest podejmowanie działań zmierzających do niedopuszczenia oddzielenia dzieci od rodziny.
Podstawową formę wsparcia w kryzysach szkolnych, rówieśniczych i osobistych dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych stanowią Placówki Wsparcia Dziennego. Dzieci otoczone opieką wychowawców mają zapewnione warunki do nauki, zabawy i twórczego spędzenia czasu wolnego, a także możliwość skorzystania z posiłku . Na terenie Gminy Kozienice funkcjonują 2 placówki tego typu, prowadzone przez Ośrodek Profilaktyki Uzależnień w Kozienicach. W 2015 roku obejmowały pomocą i wsparciem 45 dzieci.
VII INSTYTUCJE, W KTÓRYCH RODZINA MOŻE OTRZYMAĆ POMOC I WSPARCIE
Zasobami umożliwiającymi rozwiązywanie problemów dzieci, młodzieży i rodzin są instytucje i podmioty, które działają w obszarze polityki społecznej, edukacji, służby zdrowia, kultury, bezpieczeństwa publicznego. Są to jednostki samorządowe i organizacje pozarządowe. Do nich należą:
- Urząd Miejski
- Starostwo Powiatowe
- Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
- Powiatowy Urząd Pracy
- Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
- Ośrodek Profilaktyki Uzależnień
- Zespól Interdyscyplinarny
- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- Komenda Powiatowa Policji
- Prokuratura Rejonowa
- Sąd Rejonowy
- Szpital Powiatowy
- Przychodnie Kozienickie
- Kuratorzy zawodowi i społeczni
- Sołectwa i komitety osiedlowe
- Placówki oświatowe
- Stowarzyszenia, fundacje i organizacje pozarządowe.
Celem głównym Programu jest budowanie zintegrowanego systemu środowiskowego wsparcia rodzin z dziećmi na utrzymaniu przeżywających trudności w prawidłowym funkcjonowaniu i wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej.
Celami szczegółowymi są:
- Diagnoza środowisk zagrożonych trudnymi sytuacjami życiowymi wpływającymi na wychowanie i opiekę nad dzieckiem.
Działania | Odpowiedzialni za realizację | Partnerzy | Termin realizacji |
– Gromadzenie i analiza danych obrazujących sytuację rodzin i dzieci zamieszkujących na terenie Gminy Kozienice, ze szczególnym uwzględnieniem dysfunkcji i zagrożeń. |
– Opracowanie i realizacja programów pomocy rodzinom niewydolnym pod względem wychowawczym i opiekuńczym .
– Monitoring środowisk objętych wsparciem oraz ocena podejmowanych działań.Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy SpołecznejOPU, placówki oświatowe, kuratorzy, policja/dzielnicowi,
organizacje pozarządowe2017-2019
- Wzmocnienie w prawidłowym funkcjonowaniu rodzin w środowisku zamieszkania.
Działania | Odpowiedzialni za realizację | Partnerzy | Termin realizacji |
– Systematyczna praca socjalna z rodziną. |
– Zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny.
– Tworzenie warunków do działania rodzin wspierających.
– Wsparcie finansowe rodzin żyjących w niedostatku.
– Promowanie i wspieranie organizacji różnych form spędzania czasu wolnego dzieci i młodzieży.
– Tworzenie placówek wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży.
– Promowanie i rozpowszechnianie specjalistycznego wsparcia dla rodzin borykających się z różnymi trudnymi sytuacjami życiowymi.
– Organizowanie działań informacyjnych oraz zajęć edukacyjnych podnoszących umiejętności opiekuńczo-wychowawcze.
– Upowszechnianie informacji o podmiotach, instytucjach i organizacjach pozarządowych działających na rzecz dziecka i rodziny oraz o formach świadczonej przez nich pomocy.Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,
Samorząd gminny,
Lokalne instytucje i organizacjePowiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,
Starostwo Powiatowe,
Policja,
Kuratorzy2017-2019
- Zapobieganie powstawaniu sytuacji kryzysowych wymagających interwencji w rodzinie wychowującej dzieci.
Działania | Odpowiedzialni za realizację | Partnerzy | Termin realizacji |
– Promowanie i wdrażanie programów edukacyjnych skierowanych do rodziców, dzieci i młodzieży. |
– Promowanie i realizacja programów profilaktycznych.
– Zapewnienie możliwości profesjonalnego wsparcia dla osób dotkniętych przemocą domową.
– Inspirowanie społecznej aktywności do działań samopomocowych.
– Współpraca z kuratorami sądowymi, policją, szkołami w celu wypracowania wspólnych działań profilaktycznych i kompensacyjnych na rzecz rodzin mających problemy opiekuńczo-wychowawcze.
– Współpraca z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych .
– Współpraca z Zespołem Interdyscyplinarnym.Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,
Samorząd gminny,
Lokalne instytucje i organizacjePowiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,
Starostwo Powiatowe,
Policja,
Kuratorzy2017-2019
- Podnoszenie kompetencji służb zajmujących się organizacją pomocy dziecku i rodzinie.
Działania | Odpowiedzialni za realizację | Partnerzy | Termin realizacji |
– Tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez pracowników socjalnych i asystentów rodzin. |
– Organizowanie spotkań, konferencji umożliwiających wymianę doświadczeń oraz promowanie dobrych praktyk z zakresu pracy z dzieckiem i rodziną.Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,
Samorząd gminnyPowiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,
Lokalne instytucje i organizacje2017-2019
VIII ZAKŁADANE REZULTATY
– Podniesienie poziomu i rozwój profesjonalnych form wsparcia rodziny w środowisku
– Poprawa funkcjonowania rodzin zagrożonych marginalizacją
– Integracja działań różnych grup społecznych, instytucji , organizacji i zapewnienie kompleksowego wsparcia rodzinie przeżywającej trudności w rozwiązywaniu własnych problemów życiowych
– Wzmocnienie więzi rodzinnych
– Zmniejszenie liczby dzieci kierowanych do różnych form pieczy zastępczej
– Reintegracja rodziny naturalnej poprzez umożliwienie powrotu dziecka do rodziny
– Wdrażanie dobrych rozwiązań w obszarze pomocy dziecku i rodzinie
– Integracja społeczności lokalnej i rozwój grup wsparcia i samopomocy .
IX REALIZATOR PROGRAMU
Program realizowany będzie przez Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej przy ścisłej współpracy z jednostkami samorządowymi zarówno gminnymi jak i powiatowymi , instytucjami publicznymi, organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz rodziny.
X ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
Działania zaplanowane w Programie będą finansowane :
– ze środków własnych gminy,
– ze środków pozabudżetowych pozyskiwanych w ramach programów rządowych.
XI MONITORING
Monitoring programu będzie prowadzony na bieżąco. Pozwoli na wgląd w realizację podejmowanych działań, ocenę ich skuteczności oraz podejmowanie działań korygujących. Umożliwi :
– rozpoznanie ilościowe rodzin wymagających wsparcia,
– ocenę zaangażowania jednostek odpowiedzialnych za ich realizację,
– ocenę stopnia zadowolenia członków rodzin z oferowanej pomocy.
Monitoring programu odbywać się będzie na podstawie sporządzonej sprawozdawczości z wykonania zadań oraz analizy zbieranych informacji od podmiotów uczestniczących w realizacji działań ujętych w programie.
XII ZAKOŃCZENIE
Opieka nad dzieckiem i rodziną jest jednym z kierunków działań gminnego systemu pomocy społecznej. Skuteczna pomoc dzieciom pozbawionym opieki oraz rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej wymaga skoordynowanych działań różnych instytucji zajmujących się rodziną.
Gminny program wspierania rodziny wyznacza kierunki działań i zakłada kontynuację działań uznanych za potrzebne i właściwe dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rodziny w środowisku.
Program ma charakter otwarty, będzie aktualizowany w miarę pojawiających się potrzeb i posiadanych możliwości. Dzięki ścisłej współpracy instytucji i podmiotów odpowiedzialnych za rozwiązywanie problemów społecznych w Gminie rodzina przeżywająca trudne sytuacje życiowe będzie miała możliwość otrzymania wsparcia w pełnym zakresie.
Przewodniczący Rady Miejskiej
w Kozienicach
Mariusz Prawda