Gminny program wspierania rodziny

UCHWAŁA Nr XXII / 199 /2016
RADY MIEJSKIEJ W KOZIENICACH
z dnia 19 października 2016 r. .
w sprawie uchwalenia Gminnego programu wspierania rodziny w Gminie Kozienice na lata 2017-2019.
Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 15 Ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym ( tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 446 z późn. zm.) oraz art. 176 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 575 z późn. zm.) uchwala się, co następuje :
§ 1
Uchwala się Gminny Program wspierania rodziny na lata 2017-2019 , zgodnie z załącznikiem do niniejszej uchwały.
§ 2
Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Gminy Kozienice.
§ 3
Uchwała wchodzi w życie z dniem 01.01.2017 r .

Przewodniczący Rady Miejskiej
w Kozienicach

Mariusz Prawda

Uzasadnienie: uchwalenie Programu wspierania rodziny na lata 2017-2019 wynika bezpośrednio z zapisów art. 176 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( j. t. Dz. U. z 2016 r., poz. 575 ), w myśl którego do zadań własnych gminy należy miedzy innymi : opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny. Gminny program wspierania rodziny na lata 2017-2019 będzie kontynuacją działań realizowanych w ramach Programu z zakresu wspierania rodziny i będzie stanowić istotny element polityki lokalnej wobec problemu niewydolności opiekuńczo-wychowawczej rodzin.

 

 

Załącznik do uchwały Nr XXII/199/2016

Rady Miejskiej w Kozienicach

z dnia 19 października 2016 r.

 

 

 

 

GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY

 

NA LATA 2017 – 2019

W GMINIE KOZIENICE

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kozienice 2016

I WPROWADZENIE

 

Program został opracowany w oparciu o założenia ustawy o wspieraniu rodziny             i systemie pieczy zastępczej. Głównym celem programu jest szeroko rozumiana pomoc rodzinie wychowującej dziecko. Rodzina jest podstawową komórką społeczną i naturalnym środowiskiem rozwoju i dobra wszystkich jej członków, a w szczególności dzieci. Dzieci potrzebują szczególnej ochrony i pomocy ze strony osób dorosłych. Na osobach dorosłych ciąży obowiązek zapewnienia dzieciom właściwych warunków do opieki i harmonijnego rozwoju. Dziecko ma prawo do wychowywania się w atmosferze szczęścia, miłości                    i zrozumienia . Dlatego też w programie położono nacisk na pomoc rodzinom przeżywającym trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych, rodzinom dysfunkcyjnym       i wieloproblemowym.  Istotnym elementem programu są działania profilaktyczne, integracyjne, aktywizujące, zapobiegające marginalizacji i wykluczeniu społecznemu. Podstawą tych działań jest nie tylko przywrócenie rodzinie zdolności do właściwego wypełniania funkcji rodzicielskich ale również pełnego uczestnictwa w życiu społecznym.

Obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w funkcjonowaniu spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz organach administracji rządowej. Obowiązek ten jest realizowany w szczególności we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami          i policją, instytucjami oświatowymi, służbą zdrowia, organizacjami pozarządowymi a także kościołem i związkami wyznaniowymi.

Działania ujęte w programie będą realizowane w oparciu o następujące akty prawne :

  1. Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( j. t. Dz. U. z 2016 r., poz. 575 );
  2. Ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (j. t.  Dz. U. z 2016 r. , poz. 930 ) ;
  3. Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( j. t. Dz. U.   z 2015 r. Nr 1390 );
  4. Ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości                       i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( j. t. Dz. U. z 2015 r., poz. 1286 ze zm.);
  5. Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku p przeciwdziałaniu narkomanii (j. t.  Dz. U.            z 2016 r., poz. 224 ).

 

II ZADANIA GMINY W ZAKRESIE WSPIERANIA RODZINY I SYSTEMU PIECZY ZASTĘPCZEJ

 

Zgodnie z art. 176 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy  do zadań gminy należy :

1)      opracowanie i realizacja 3-letnich programów wspierania rodziny,

2)      tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,

3)      tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych poprzez:

a)      zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,

b)      organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających,

c)      prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci,

4)      finansowanie :

a)      kosztów szkoleń dla rodzin wspierających,

b)      podnoszenie kwalifikacji przez asystentów rodziny,

c)      kosztów związanych z udzielaniem pomocy, o której mowa w art. 29 ust. 2 ustawy, ponoszonych przez rodziny wspierające ,

5)      współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym,

6)      sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie,

7)      prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej.

 

III  ZASADY DZIAŁANIA PROGRAMU

W zakresie udzielania pomocy rodzinom oraz podnoszenia świadomości społecznej na temat przyczyn i skutków dezintegracji rodzin Program oparty jest na zasadzie wzajemnej współpracy i współdziałania odpowiednich służb publicznych, organizacji pozarządowych, kościołów i związków wyznaniowych, a także innych instytucji i środowisk uprawnionych        i zobowiązanych do inicjowania i realizacji zadań związanych pośrednio lub bezpośrednio       z  pomaganiem rodzinie.

IV  CELE PROGRAMU

Cele Programu wynikają z założeń i celów zawartych w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2013-2020. Jednym z nich jest : budowanie systemu wsparcia dla rodzin ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży. Ten cel stanowi źródło szczegółowych działań przyjętych do realizacji w niniejszym Programie.

 

V  DIAGNOZA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH MAJĄCYCH WPŁYW NA SYTUACJĘ RODZIN.

Gmina Kozienice jest jedną z 50 gmin miejsko-wiejskich w województwie mazowieckim, w powiecie kozienickim. Zamieszkuje ją ogółem 30 353 mieszkańców, w tym 15 479 kobiet i 14 874 mężczyzn. Dzieci w wieku od 0 do 17 lat jest 5 255 ( stan na dzień 31.12.2015 r. ). W skład Gminy wchodzi 40 miejscowości i 36 sołectw. Bezrobocie dotyka 1 628 osób, w tym 166 osób z prawem do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Pomocą społeczną objętych jest 707 rodzin liczących 1779 osób . Powodem przyznawania pomocy      w 520 przypadkach było ubóstwo, w 471 – bezrobocie, 309 – niepełnosprawność , długotrwała choroba –  254 , bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych                    i prowadzenia gospodarstwa domowego – 159 , alkoholizm – 90. Rodzin z dziećmi korzystających z pomocy społecznej było 282  ( niepełnych 99   ,   60   wielodzietnych ).

Problemy, które dotykają współczesną rodzinę , między innymi bezrobocie, alkoholizm wskazują na potrzebę wsparcia rodzin naturalnych na etapie gdy problemy się zaczynają. Pozwoli to zapobiec głębokiemu kryzysowi w rodzinie, który może zakończyć się odebraniem dzieci rodzicom biologicznym.

Gdy dochodzi do sytuacji, w której rodzice zostają trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich lub władza ta została ograniczona, sąd postanawia o ustanowieniu nad dzieckiem pieczy zastępczej i umieszczeniu dziecka poza rodziną biologiczną.

Z danych uzyskanych z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kozienicach ustalono, że 38 dzieci z terenu Gminy Kozienice  ( stan na 31.12.2015 r.) przebywa w pieczy zastępczej . W tym:

  • w rodzinach zastępczych spokrewnionych  – 26
  • w rodzinach zastępczych niezawodowych   – 7
  • w rodzinnie zastępczej zawodowej o funkcji pogotowia  – 2
  • w Placówce Socjalizacyjnej PANDA –  3

Do zadań gminy w myśl ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej należy ponoszenie częściowych wydatków związanych z pobytem dziecka w wyżej wymienionych formach pieczy zastępczej tj.:

  • 10 % kosztów w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
  • 30 % kosztów w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
  • 50 % kosztów w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej.

W celu zapobiegania umieszczania dzieci w pieczy zastępczej i wzmacnianiu rodziny        w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczej zachodzi konieczność udzielania wsparcia ze strony różnych instytucji i organizacji działających na rzecz dziecka i rodziny. Umieszczenie dziecka w różnych formach pieczy zastępczej ma być ostatecznością, po wykorzystaniu przez Gminę wszystkich możliwych i dostępnych form wsparcia rodziny.

Opierając się na założeniach ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej od 2012 roku rodziny przeżywające trudności w prawidłowym funkcjonowaniu i sprawowaniu należytej opieki nad dziećmi mają możliwość profesjonalnego wsparcia ze strony  asystenta rodziny. W 2015 roku dwóch asystentów rodziny pracowało z 26 rodzinami z terenu Gminy Kozienice. Zadaniem asystentów rodziny było kompleksowe wspieranie rodzin wychowujących dzieci, zagrożonych różnymi dysfunkcjami. Asystent reaguje na sygnały wskazujące na powstawanie w rodzinie problemów związanych z jej prawidłowym funkcjonowaniem. Głównym zadaniem asystenta jest podejmowanie działań zmierzających do niedopuszczenia oddzielenia dzieci od rodziny.

Podstawową formę wsparcia w kryzysach szkolnych, rówieśniczych  i osobistych dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych stanowią Placówki Wsparcia Dziennego. Dzieci otoczone opieką wychowawców mają zapewnione warunki do nauki, zabawy i twórczego spędzenia czasu wolnego, a także możliwość skorzystania z posiłku . Na terenie Gminy Kozienice funkcjonują 2 placówki tego typu, prowadzone przez Ośrodek Profilaktyki Uzależnień            w Kozienicach. W 2015 roku obejmowały pomocą i wsparciem 45 dzieci.

 

VII  INSTYTUCJE, W KTÓRYCH RODZINA MOŻE OTRZYMAĆ POMOC I WSPARCIE

 

Zasobami umożliwiającymi rozwiązywanie problemów dzieci, młodzieży i rodzin są instytucje i podmioty, które działają  w obszarze polityki społecznej, edukacji, służby zdrowia, kultury, bezpieczeństwa publicznego. Są to jednostki samorządowe i organizacje pozarządowe. Do nich należą:

  • Urząd Miejski
  • Starostwo Powiatowe
  • Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
  • Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
  • Powiatowy Urząd Pracy
  • Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
  • Ośrodek Profilaktyki Uzależnień
  • Zespól Interdyscyplinarny
  • Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
  • Komenda Powiatowa Policji
  • Prokuratura Rejonowa
  • Sąd Rejonowy
  • Szpital Powiatowy
  • Przychodnie Kozienickie
  • Kuratorzy zawodowi i społeczni
  • Sołectwa i komitety osiedlowe
  • Placówki oświatowe
  • Stowarzyszenia, fundacje i organizacje pozarządowe.

Celem głównym Programu jest budowanie zintegrowanego systemu środowiskowego wsparcia rodzin z dziećmi na utrzymaniu przeżywających trudności w prawidłowym funkcjonowaniu i wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej.

Celami szczegółowymi są:

  1. Diagnoza środowisk zagrożonych trudnymi sytuacjami życiowymi wpływającymi na wychowanie i opiekę nad dzieckiem.
Działania Odpowiedzialni za realizację Partnerzy Termin realizacji
–  Gromadzenie i analiza danych obrazujących sytuację rodzin i dzieci zamieszkujących na terenie Gminy Kozienice, ze szczególnym uwzględnieniem dysfunkcji i zagrożeń.

–  Opracowanie i realizacja programów pomocy rodzinom niewydolnym pod względem wychowawczym i opiekuńczym .

–  Monitoring środowisk objętych wsparciem  oraz ocena podejmowanych działań.Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy SpołecznejOPU, placówki oświatowe, kuratorzy, policja/dzielnicowi,

organizacje pozarządowe2017-2019

 

  1. Wzmocnienie w  prawidłowym funkcjonowaniu rodzin w środowisku zamieszkania.

 

Działania Odpowiedzialni za realizację Partnerzy Termin realizacji
– Systematyczna praca socjalna z rodziną.

–  Zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny.

–  Tworzenie warunków do działania rodzin wspierających.

–  Wsparcie finansowe rodzin żyjących  w niedostatku.

–  Promowanie i wspieranie organizacji różnych form spędzania czasu wolnego dzieci i młodzieży.

–  Tworzenie placówek wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży.

–  Promowanie i rozpowszechnianie specjalistycznego wsparcia dla rodzin  borykających się z różnymi trudnymi sytuacjami życiowymi.

–  Organizowanie działań informacyjnych oraz zajęć edukacyjnych podnoszących umiejętności opiekuńczo-wychowawcze.

– Upowszechnianie informacji o podmiotach, instytucjach i organizacjach pozarządowych działających na rzecz dziecka i rodziny oraz o formach  świadczonej przez nich pomocy.Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,

Samorząd gminny,

Lokalne instytucje i organizacjePowiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,

Starostwo Powiatowe,

Policja,

Kuratorzy2017-2019

 

  1. Zapobieganie powstawaniu sytuacji kryzysowych wymagających interwencji                w rodzinie wychowującej dzieci.

 

Działania Odpowiedzialni za realizację Partnerzy Termin realizacji
–  Promowanie i wdrażanie  programów edukacyjnych skierowanych do rodziców, dzieci i młodzieży.

–  Promowanie i realizacja programów profilaktycznych.

–  Zapewnienie możliwości profesjonalnego wsparcia dla osób dotkniętych przemocą domową.

–  Inspirowanie społecznej aktywności do działań samopomocowych.

–  Współpraca z kuratorami sądowymi, policją, szkołami w celu wypracowania wspólnych działań profilaktycznych i kompensacyjnych na rzecz rodzin mających problemy opiekuńczo-wychowawcze.

–  Współpraca z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych .

–  Współpraca z Zespołem Interdyscyplinarnym.Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,

Samorząd gminny,

Lokalne instytucje i organizacjePowiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,

Starostwo Powiatowe,

Policja,

Kuratorzy2017-2019

 

  1. Podnoszenie kompetencji służb zajmujących się organizacją pomocy dziecku                 i rodzinie.
Działania Odpowiedzialni za realizację Partnerzy Termin realizacji
–  Tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez pracowników socjalnych i asystentów rodzin.

–  Organizowanie spotkań, konferencji umożliwiających wymianę doświadczeń oraz promowanie dobrych praktyk z zakresu pracy z dzieckiem i rodziną.Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,

Samorząd gminnyPowiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,

Lokalne instytucje i organizacje2017-2019

 

VIII  ZAKŁADANE REZULTATY

–  Podniesienie poziomu i rozwój profesjonalnych form wsparcia rodziny w środowisku

–  Poprawa funkcjonowania rodzin zagrożonych marginalizacją

–  Integracja działań różnych grup społecznych, instytucji , organizacji i zapewnienie kompleksowego wsparcia rodzinie przeżywającej trudności  w rozwiązywaniu własnych problemów życiowych

–  Wzmocnienie więzi rodzinnych

–  Zmniejszenie liczby dzieci kierowanych do różnych form pieczy zastępczej

–  Reintegracja rodziny naturalnej poprzez umożliwienie powrotu dziecka do rodziny

–  Wdrażanie dobrych rozwiązań w obszarze pomocy dziecku i rodzinie

–  Integracja społeczności lokalnej i rozwój  grup wsparcia i samopomocy .

 

IX  REALIZATOR PROGRAMU

Program realizowany będzie przez  Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej przy ścisłej współpracy z jednostkami samorządowymi zarówno  gminnymi jak i powiatowymi , instytucjami publicznymi, organizacjami pozarządowymi  działającymi na rzecz rodziny.

X  ŹRÓDŁA FINANSOWANIA

Działania zaplanowane w Programie będą finansowane :

–  ze środków własnych gminy,

–  ze środków pozabudżetowych pozyskiwanych w ramach programów rządowych.

XI  MONITORING

Monitoring programu będzie prowadzony na bieżąco. Pozwoli na wgląd w realizację podejmowanych działań, ocenę ich skuteczności oraz podejmowanie działań korygujących. Umożliwi  :

–  rozpoznanie ilościowe rodzin wymagających wsparcia,

–  ocenę zaangażowania jednostek odpowiedzialnych za ich realizację,

–  ocenę stopnia zadowolenia członków rodzin z oferowanej pomocy.

Monitoring programu odbywać się będzie na podstawie sporządzonej sprawozdawczości        z wykonania zadań oraz analizy zbieranych informacji od podmiotów uczestniczących             w realizacji działań ujętych w programie.

 

XII  ZAKOŃCZENIE

Opieka nad dzieckiem i rodziną jest jednym z kierunków działań gminnego systemu pomocy społecznej. Skuteczna pomoc dzieciom pozbawionym opieki oraz rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej wymaga skoordynowanych działań różnych instytucji zajmujących się rodziną.

Gminny program wspierania rodziny wyznacza kierunki działań i zakłada kontynuację działań uznanych za potrzebne i właściwe dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rodziny  w środowisku.

Program ma charakter otwarty, będzie aktualizowany w miarę pojawiających się potrzeb i posiadanych możliwości. Dzięki ścisłej współpracy instytucji i podmiotów odpowiedzialnych za rozwiązywanie problemów społecznych w Gminie rodzina przeżywająca trudne sytuacje życiowe  będzie miała możliwość otrzymania wsparcia w pełnym zakresie.

 

 

 

 

 

Przewodniczący Rady Miejskiej

w Kozienicach

Mariusz Prawda